Viết tiếp giấc mơ cho các cầu thủ nhí Việt Nam
Anh Trịnh Quốc Tuấn, 39 tuổi, cựu sinh viên K26 – ngành thể dục thể thao khóa 1 - Trường ĐH Quy Nhơn, là một trong những cổ động viên nổi bật trên khán đài sân bóng Trường ĐH Tôn Đức Thắng. Không chỉ tiếp lửa cho đội nhà bằng những tiếng trống sôi động, anh Tuấn còn hào phóng ủng hộ 5 triệu đồng để động viên tinh thần các cầu thủ ngay sau chiến thắng 3-1 của Trường ĐH Quy Nhơn trước Trường ĐH Trà Vinh vào chiều 4.3.Hiện công tác tại TP.HCM với vai trò giảng viên thể chất tại một số trường đại học, anh Tuấn luôn dõi theo hành trình thi đấu của đội bóng Trường ĐH Quy Nhơn. Khi hay tin thầy trò từ Quy Nhơn vào TP.HCM tranh tài tại Vòng chung kết giải bóng đáThanh Niên Sinh viên Việt Nam lần thứ III, anh đã không bỏ lỡ bất kỳ trận đấu nào, luôn có mặt trên khán đài để tiếp sức cho đội nhà.
Cần có những tấm bảng 'Cấm đốt rác'
Chiều 18.2, đại tá Phạm Anh Chương, Chỉ huy trưởng Bộ đội biên phòng (BĐBP) tỉnh Cà Mau cho biết, đơn vị đang hoàn chỉnh hồ sơ xử lý một tàu cá vận chuyển dầu trái phép trên biển do Hải đội biên phòng phát hiện và bắt giữ.Khoảng 11 giờ ngày 16.2, trong quá trình tuần tra, lực lượng Hải đội biên phòng phát hiện tàu cá KG 91565 TS đang hoạt động tại khu vực cách đảo Hòn Chuối (H.Trần Văn Thời, Cà Mau) khoảng 34 hải lý về hướng tây nam có dấu hiệu nghi vấn. Tổ tuần tra tiếp cận kiểm tra. Tàu cá do ông H.V.L. (44 tuổi, ở xã Hưng Yên, H.An Biên, Kiên Giang) làm thuyền trưởng, trên tàu có 4 thuyền viên. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên tàu có nhiều hầm chứa chất lỏng màu vàng nhạt, có mùi dầu. Ông L. khai nhận đây là dầu DO với số lượng hơn 25.000 lít, được mua từ một tàu lạ trên biển để bán lại cho các tàu cá Việt Nam kiếm lời. Tuy nhiên, ông L. không xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc số dầu. Tổ tuần tra lập biên bản, tạm giữ phương tiện cùng tang vật và đưa về Hải đội biên phòng để tiếp tục điều tra, làm rõ. Hiện, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Cà Mau đang chỉ đạo lực lượng chức năng hoàn chỉnh các thủ tục, hồ sơ xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật.
Mối thù của Taylor Swift với nhà sản xuất Scooter Braun vào phim tài liệu
Đồng thời, đi bộ lên dốc cũng cải thiện hệ tim mạch, đốt cháy nhiều calo hơn, hỗ trợ giảm cân hiệu quả, theo trang sức khỏe Verywell Health.Bà Katrina Carter, chuyên gia vật lý trị liệu tại Mỹ, đã chỉ ra những lợi ích sức khỏe của việc đi bộ lên dốc.Khi bạn đi bộ lên dốc, các nhóm cơ lớn như đùi, mông và bắp chân sẽ phải làm việc nhiều hơn để nâng đỡ cơ thể. Nhờ đó, chúng sẽ trở nên săn chắc và khỏe mạnh hơn. Không chỉ thế, việc tập luyện này còn giúp cải thiện sức mạnh ở hông, đầu gối và bàn chân.Đi bộ lên dốc đốt cháy gần gấp đôi lượng calo so với đi bộ trên mặt phẳng. Và lượng calo đốt cháy sẽ phụ thuộc vào độ dốc.Theo đó, ở độ dốc 10%, bạn sẽ đốt cháy khoảng gấp đôi lượng calo so với đi bộ cùng quãng đường trên mặt phẳng.Với mỗi 1% tăng độ dốc, bạn sẽ đốt cháy khoảng 12% calo hơn so với đi bộ trên mặt phẳng.Thậm chí, sau khi tập luyện, cơ thể vẫn tiếp tục đốt calo để xây dựng và duy trì các cơ bắp mới ở chân. Khi đi bộ lên dốc, cơ thể phải làm việc nhiều hơn. Đồng thời, tim phải bơm máu mạnh hơn để cung cấp đủ oxy cho các cơ. Nhờ vậy, sức bền sẽ được cải thiện.Khi đi lên dốc, tim sẽ đập nhanh hơn để cung cấp đủ oxy cho cơ thể. Điều này giúp tăng cường hệ tim mạch và cải thiện sức khỏe tổng thể. Thực tế, đi bộ lên dốc có thể làm tăng nhịp tim lên tới 10%.Đi bộ lên dốc giúp tăng nhịp tim lên mức tương đương với các bài tập cường độ cao hơn mà không gây hại cho khớp xương.Điều này đặc biệt có lợi cho người lớn tuổi hoặc những người gặp vấn đề về mắt cá chân muốn giảm thiểu tác động của việc tập thể dục lên khớp xương của họ.Đi bộ lên dốc không chỉ giúp đốt cháy calo mà còn giúp cơ thể trở nên nhạy cảm hơn với insulin, từ đó kiểm soát đường huyết hiệu quả.Ngoài ra, đi bộ lên dốc có thể giảm tác động của các gien gây tăng cân.Đi bộ lên dốc mang lại nhiều lợi ích hơn cho tim mạch, nhờ đó giảm huyết áp đáng kể. Thêm vào đó, việc đi bộ ngoài trời giúp giảm căng thẳng, góp phần ổn định huyết áp.Đi bộ lên dốc là một bài tập rất tốt cho những người gặp vấn đề về đầu gối, đặc biệt là sau khi phẫu thuật thay khớp gối. Khi đi bộ lên dốc, các cơ xung quanh khớp gối sẽ được tăng cường, giúp khớp gối ổn định hơn.
Với những giá trị to lớn của di chỉ khảo cổ này, UBND TP.Đà Nẵng đã công nhận di chỉ khảo cổ Chăm Phong Lệ là di tích khảo cổ cấp thành phố và là di tích khảo cổ duy nhất được xếp hạng trên địa bàn TP.Đà Nẵng.
Nhiều cổ phiếu bị cảnh báo do chậm nộp báo cáo tài chính soát xét bán niên
Dù đoạt danh hiệu đầu tiên cùng đội tuyển Việt Nam, nhưng AFF Cup 2024 không phải giải đấu đáng nhớ với cá nhân Nguyễn Filip. Thủ môn sinh năm 1992 chỉ bắt 2 trận gặp Indonesia (thắng 1-0) và Philippines (hòa 1-1). Ở 6 trận còn lại của đội tuyển Việt Nam, người trấn giữ cầu môn là Nguyễn Đình Triệu.Thủ môn Đình Triệu đã đáp lại niềm tin của HLV Kim Sang-sik. Anh chơi tròn vai ở các trận bán kết và chung kết, sau cùng đoạt danh hiệu thủ môn xuất sắc nhất giải. Đình Triệu cứu thua tốt, chọn vị trí ổn định. Dù còn một số tình huống xử lý chưa an toàn, song nhìn chung, đây vẫn là màn trình diễn đủ để góp sức cho thành công của đội tuyển Việt Nam. So với Đình Triệu, Nguyễn Filip trội hơn về đẳng cấp và kinh nghiệm thi đấu. Tuy nhiên trong bóng đá, giỏi hơn chưa chắc bằng phù hợp hơn. HLV Kim Sang-sik đã lý giải, Đình Triệu nhỉnh hơn ở khâu giao tiếp với đồng đội và hô khẩu lệnh trong thi đấu. Với lối chơi thiên về phòng ngự (đòi hỏi tần suất giao tiếp và hô hào của thủ môn nhiều hơn), đồng thời không đặt nặng khâu kiểm soát bóng ở hàng thủ (tức là không cần một thủ môn chơi chân xuất sắc, mà nên thi đấu an toàn), ông Kim và trợ lý Lee Woon-jae đã thống nhất Đình Triệu là giải pháp hợp lý. Ít nhất, là với bối cảnh của AFF Cup 2024. Đồng thời khi Đình Triệu vẫn đang vừa hay vừa hợp vận với đà thắng của đội, rất ít HLV lựa chọn thay đổi thủ môn. Phân tích vậy để rút ra hai kết luận. Trước tiên, Đình Triệu xứng đáng được công nhận đẳng cấp sau những nỗ lực bền bỉ. Anh có sự lì lợm, gai góc và "máu chiến" cần có của một chiến binh. Để trở lại đội tuyển dù đã bỏ bóng đá nhiều năm chẳng phải chuyện đơn giản. Người gác đền của Hải Phòng là đối thủ mà Nguyễn Filip hay Đặng Văn Lâm phải vượt qua nếu muốn chiếm lại vị trí số một.Mặt khác, Đình Triệu hay và phù hợp với AFF Cup 2024. Nhưng, không có nghĩa thủ môn này được mặc định suất bắt chính ở mọi giải đấu. Bởi như đã nói, Đình Triệu được tin dùng vì hợp lối chơi và bối cảnh của đội tuyển Việt Nam ở AFF Cup. Tuy nhiên ở bối cảnh khác, với đòi hỏi lối chơi có thể thay đổi theo thời gian, cánh cửa để Nguyễn Filip trở lại vẫn còn. Từng có giai đoạn, Nguyễn Filip khép mình. Thủ môn sinh năm 1992 chia sẻ với Báo Thanh Niên rằng đâu đó trong khâu giao tiếp với đồng đội, anh vẫn có sự tự ti bởi "mình nói chưa chắc họ hiểu, còn họ nói thì chắc mình không hiểu rồi". Dù những khẩu lệnh như tiến, lùi, trái, phải, ập vào, lên... được cựu thủ môn Slovan Liberec đọc tương đối thành thạo, nhưng bóng đá không chỉ là câu chuyện của khẩu lệnh trên sân. Ở một số trận tại V-League, Nguyễn Filip rơi vào tình trạng hô... nhầm tên đồng đội. Giao tiếp thông thường là một chuyện, tư duy ngôn ngữ ra sao trong trận đấu với tiết tấu nhanh, áp lực lớn cùng sự ồn ào đặc trưng (vốn nặng nề hơn nhiều ở cấp đội tuyển so với V-League) vẫn là bức tường ngăn cách mà cho tới hôm nay, Nguyễn Filip đang tìm cách vượt qua. Anh cùng vợ (Aneta Nguyễn) vẫn học tiếng Việt 3 buổi 1 tuần và đến nay, vốn tiếng Việt của Filip đã cải thiện, nhưng vẫn cần tốt hơn. Nếu vượt qua rào cản giao tiếp, Nguyễn Filip vẫn là thủ môn đẳng cấp. Theo thống kê của SportBase, Nguyễn Filip có tỷ lệ cứu thua 77% (cao thứ ba), chuyền chuẩn xác 88% (đồng hạng nhất với Văn Phong, Đình Triệu, Minh Toàn), số bàn thua thấp nhất và số phút thi đấu cao thứ hai. Dựa trên thang đo về sự toàn năng của thủ môn, màn thể hiện của Filip được chấm cao nhất.2 năm sau khi về nước, Nguyễn Filip vẫn giữ phom người ổn định, tần suất vận động (thông qua buổi tập trên sân và tập gym) cùng chế độ dinh dưỡng đều ở chuẩn châu Âu. Filip cùng Văn Lâm là những thủ thành Việt kiều hiếm hoi luôn duy trì tiêu chuẩn sinh hoạt và tập luyện chuẩn mực. Cùng với thái độ chừng mực dù ngồi dự bị tại AFF Cup 2024, Filip có nền tảng tốt để bật trở lại trong năm 2025. Còn nguyên đẳng cấp cao với 8 năm thi đấu ở châu Âu, cùng với vốn giao tiếp và sự cầu tiến, Nguyễn Filip đã sẵn sàng cho cuộc cạnh tranh mới mẻ.
Hướng dẫn tích hợp bảo hiểm xã hội vào ứng dụng VNeID
Cô Xíu ‘chịu chơi' lên TP.HCM bán bánh tằm cay Cà Mau: Thầy hiệu trưởng tranh thủ hè phụ quán
Tương tự, bà Nguyễn Thị Hoa (47 tuổi, quê Sóc Trăng) cũng đã đến H.Long Điền từ 2 ngày trước. Mặc dù có thuê phòng khách sạn gần đó, nhưng bà Hoa vẫn chọn ra biển để được ngủ cạnh Cô. Bà Hoa chia sẻ: "Nếu không bận việc gì thì gia đình tôi thường hay đi lễ hội này. Một phần vì thích không khí của lễ hội, phần khác để xin Cô che chở cho gia đình được khỏe mạnh, làm ăn phát đạt...".
Dây viễn thông như ổ nhện
Mới đây Tổng bí thư Tô Lâm có bài viết Học tập suốt đời. Trong bài viết, có những nội dung quan trọng như: "Học tập suốt đời không phải là vấn đề mới. Ngay sau Cách mạng tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát động phong trào toàn dân, toàn quân xóa nạn mù chữ, Người căn dặn: "… Muốn biết thì phải thi đua học. Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ mãi. Càng tiến bộ, càng thấy càng phải học thêm" ; " Xã hội càng đi tới, công việc càng nhiều, máy móc càng tinh xảo. Mình mà không chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự mình đào thải mình". Tổng bí thư Tô Lâm cũng viết: "Học tập suốt đời trở thành một quy luật sống; không chỉ giúp mỗi cá nhân nhận biết, thích nghi, không tụt hậu trước sự biến đổi từng ngày của thế giới hiện tại, làm giàu trí tuệ, hoàn thiện nhân cách, vượt qua khó khăn, thử thách để ngày càng tiến bộ và định vị bản thân trong xã hội hiện đại; cao hơn, đây là chìa khóa quan trọng để nâng cao dân trí và đào tạo nhân lực, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, là con đường duy nhất, hướng đi tất yếu của mọi quốc gia để đảm bảo sự phát triển thịnh vượng, bền vững. Học tập suốt đời giúp mỗi thành viên trong xã hội có đủ điều kiện và cơ hội tự hoàn thiện mình, nâng cao chất lượng cuộc sống của chính mình, của gia đình, họ tộc, thôn, xóm, phường, xã và cả nước dưới sự lãnh đạo của Đảng...".Thực tế trong đời sống hàng ngày, có nhiều tấm gương học tập suốt đời rất ngưỡng mộ. Thanh Niên Online giới thiệu tới bạn đọc những câu chuyện đẹp của lòng ham học, ý chí tự học suốt đời, không có giới hạn của tuổi tác, công việc, vai trò của những người dân trong xã hội.Ở ấp 20 xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP.HCM, nhiều người biết cụ ông Đoàn Hoàng Hải, cán bộ hưu trí, nguyên là Phó giám đốc Bưu điện TP.HCM. Ngày ngày ông đạp chiếc xe đạp giản dị đi họp tổ dân phố, vận động bà con giữ gìn vệ sinh khu dân cư, vận động bà con đóng góp để xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng ấp 20 hay công trình chống ngập...Cụ ông Đoàn Hoàng Hải năm nay đã 75 tuổi nhưng vẫn khỏe mạnh, minh mẫn, mới lấy bằng tiến sĩ năm 2024 - ở tuổi 74, ngành Quản trị kinh doanh, Trường ĐH Trà Vinh. Hành trình lấy bằng tiến sĩ của cụ ông U.80 đầy sự nỗ lực."Là nghiên cứu sinh tiến sĩ từ năm 2018, tháng nào tôi cũng bắt xe khách để đi đi về về giữa TP.HCM và Trà Vinh để học tập, nghiên cứu, làm việc với các tiến sĩ, giáo sư hướng dẫn của mình. Tôi làm luận án tiến sĩ chủ đề "Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển nguồn nhân lực của doanh nghiệp: Trường hợp các doanh nghiệp viễn thông trên địa bàn TP.HCM". Trong quá trình học, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, giãn cách xã hội, việc di chuyển, học tập gặp không ít khó khăn, dù vậy tôi vẫn quyết tâm vượt qua, để lấy bằng tiến sĩ vào ngày 3.8.2024", ông kể.Ngày nhận bằng tiến sĩ với ông Đoàn Hoàng Hải là ngày không thể nào quên. Tại hội trường Trường ĐH Trà Vinh, đại diện cho 7 tân tiến sĩ và 408 tân thạc sĩ nhận bằng tốt nghiệp, ông có bài phát biểu đầy cảm xúc.Ông nói: "Chúng tôi muốn dành tặng sự thành công bước đầu này của bản thân cho gia đình và những người thân yêu nhất. Bởi đằng sau đó là sự hy sinh thầm lặng của những người cha, người mẹ, người vợ, người chồng, người con gái, con trai, con dâu, con rể, cháu nội cháu ngoại và những anh chị em đồng nghiệp, của những tân thạc sĩ, tiến sĩ. Hơn ai hết, chính họ đã tạo động lực để chúng tôi vượt qua khó khăn, chinh phục ước mơ và chạm đến mục tiêu mà chúng tôi từng mơ ước".Cụ ông nhận bằng tiến sĩ ở tuổi 74 nói: "Tôi không bằng lòng và thỏa mãn với những thành tích đạt được, bởi vì kiến thức là bầu trời mênh mông, ngạn ngữ có câu 'Những gì ta biết chỉ là một giọt nhỏ, còn những gì ta chưa biết là cả một đại dương...'.Cụ ông Đoàn Hoàng Hải từng làm nhiệm vụ tại đội thông tin vô tuyến điện tỉnh đội Bến Tre, trực tổng đài Khu ủy Sài Gòn - Gia Định trong kháng chiến chống Mỹ. Bị thương trong chiến tranh, hỏng một bên mắt, là thương binh tỷ lệ thương tật 76% nhưng ông luôn không ngừng. cố gắng trong học tập, công tác.Ông công tác tại Bưu điện TP.HCM tới năm 2011 thì nghỉ hưu, sau đó ông vẫn chưa cho phép mình nghỉ lao động một ngày nào. Đã có bằng cử nhân, bằng thạc sĩ quản lý hành chính công của Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh từ lúc còn công tác tại Bưu điện TP.HCM, ông vẫn tranh thủ các thời gian có thể để đi học chứng chỉ lý luận dạy đại học, chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền.... Nhiều năm qua, ông là giảng viên thỉnh giảng một số môn học của các trường đại học. Đặc biệt, từ năm 2024, sau khi lấy bằng tiến sĩ, ông trở thành giảng viên cơ hữu Trường ĐH Công thương TP.HCM, dạy các môn như quản trị nguồn nhân lực, quản trị học. Đồng thời, ông vẫn đang dạy các môn tinh thần khởi nghiệp, quản trị văn phòng tại Trường ĐH Gia Định.Nhà ở xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, để tới được Trường ĐH Công thương TP.HCM ở quận Tân Phú, cụ ông 75 tuổi phải thức dậy từ sớm, để 5 rưỡi xuất phát từ nhà đi tới trạm xe buýt, di chuyển 2 chuyến xe buýt và bắt thêm một chặng xe ôm công nghệ nữa để tới được trường. Nhà xa, tuổi cao, nhưng chưa bao giờ cụ ông đi dạy trễ. Sinh viên Trường ĐH Công thương TP.HCM rất quý mến vị giảng viên đáng kính với nhiều kiến thức sâu sắc trong cả lý luận và thực tiễn. Trên giảng đường, các bạn gọi "thầy", nhưng tan học, các bạn trẻ vây quanh ông và trìu mến gọi ông bằng "ông ngoại", "ông nội".Tiến sĩ Đoàn Hoàng Hải khuyến khích sinh viên nghiên cứu trước các tài liệu, các vấn đề trong thực tiễn rồi sau đó lên giảng đường cùng thảo luận nhóm, đặt câu hỏi với giảng viên để hiểu sâu hơn vấn đề. Giữa các học kỳ, ông thường hỏi lại sinh viên phương pháp giảng dạy của mình có ổn không, còn điều gì các em sinh viên thấy giảng viên cần thay đổi để tốt hơn. "Tôi luôn lắng nghe sinh viên để biết rằng mình còn cần phải nỗ lực thêm ở đâu, thay đổi chỗ nào để giảng dạy tốt hơn nữa. Dù ở lứa tuổi nào, thì tôi nghĩ rằng người thầy vẫn luôn cần lắng nghe tiếng nói của các bạn sinh viên. Tôi cũng muốn cho các cháu sinh viên thấy rằng mình luôn chăm chỉ học hành, lao động, cống hiến cho xã hội dù đã 75 tuổi, để truyền cảm hứng tự học, tích cực học tập suốt đời cho các bạn", cụ ông là giảng viên Trường ĐH Công thương TP.HCM bày tỏ.Ông Đoàn Hoàng Hải có một chiếc bảng trắng để ở phòng làm việc, trên đó ghi dày đặc lịch làm việc từ thứ hai tới chủ nhật, từ sáng tới tối. Từ việc tự học, đi dạy ở các trường đại học tới việc họp hành ở ấp, xã, họp với hội đồng hương và nhiều câu lạc bộ, để làm các chương trình từ thiện, giúp đỡ người nghèo quê hương Bến Tre, tặng học bổng cho học sinh nghèo học giỏi...Cụ ông là Bí thư chi bộ ấp 20 xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, Phó ban thường trực Ban liên lạc đồng hương Bến Tre tại TP.HCM khoe chỉ riêng trong năm 2024 ban đã vận động các nhà hảo tâm, các đơn vị, doanh nghiệp hảo tâm được 210 tỉ đồng để xây cầu, làm nhà tình nghĩa... cho bà con nghèo ở Bến Tre.Bên cạnh đó, cụ ông còn là Phó chủ nhiệm CLB truyền thống kháng chiến khối thông tin giao bưu T.Ư cục miền Nam; Trưởng ban liên lạc ban thông tin vô tuyến điện khu ủy Sài Gòn - Gia Định. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày Thống nhất đất nước 30.4.1975 - 30.4.2025 ông và các đồng đội có rất nhiều hoạt động như viếng nghĩa trang liệt sĩ đã hy sinh, thăm hỏi những thương binh, những đồng đội xưa...Cụ ông 75 tuổi đang có 9 đứa cháu nội, ngoại, cháu nào học cũng giỏi. Hàng tháng, gia đình luôn có buổi gặp mặt con cháu, mọi người tề tựu đông đủ để sinh hoạt gia đình, cụ ông và cụ bà hỏi chuyện, nhắc nhở, khen thưởng, động viên các cháu học hành. Cụ ông bộc bạch: "Một trong những động lực giúp tôi luôn nỗ lực học tập, học tập suốt đời đó là để luôn thấy mình có ích, đóng góp, cống hiến được cho xã hội, làm gương được cho các cháu sinh viên mà mình đang dạy học và trước hết, là làm gương cho chính các con, các cháu tôi. Con trai tôi cũng đang học lên tiến sĩ giống tôi, còn các cháu tôi khi thấy ông nội, ông ngoại của chúng luôn chăm chỉ học hành dù tuổi đã cao thì các cháu cũng sẽ nỗ lực học tập hết mình, gặp khó khăn cũng không dễ dàng bỏ cuộc".
ku.11
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
